วันเสาร์ที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2548

เที่ยวจังหวัดเลย ตอน 1 ไปร่วมประเพณีการละเล่น "ผีตาโขน" กันเถอะ


ครั้งนี้คงจะไม่พลาดอีกแล้ว ผมคิดในใจ เนื่องจากตั้งใจไว้จะไปถึง 2 ปีแล้ว แต่ก็จำวันผิด หรืออีกปีหนึ่งก็ดันเกิดไม่สบาย ปีนี้จึงเตรียมตัวดูวันมาอย่างดี สุดท้ายจึงทราบอย่างเป็นทางการว่า ประเพณีการละเล่นผีตาโขน อ.ด่านซ้าย จ.เลย จะเริ่มในวันที่ 8-10 ก.ค. นี้ ส่วนการละเล่นจริงๆก็จะมีในวันเสาร์ที่ 9 ก.ค. ทางการพยายามจัดวันที่ผู้คนสามารถเดินทางไปเที่ยวและร่วมพิธีได้

ผมลงทุนลางานครึ่งวันบ่ายในวันศุกร์ที่ 8 เพื่อที่จะออกเดินทางก่อนพระอาทิตย์ตกดิน เนื่องจากไม่ชอบขับรถในตอนกลางคืน ผมจองรีสอร์ทแถวด่านซ้ายไว้แล้ว ช่วงนี้เขาลดครึ่งราคาซะด้วย พอใกล้ๆถึงทางเข้า ขอบอกว่าทางเข้าเปลี่ยวมากๆ ทั้งสองข้างทางไม่มีป้ายบอก จะมีก็แต่หญ้าที่ขึ้นรกรอการตัดจากคนใจดี บรรยากาศตอนนั้นก็สามทุ่มกว่าได้ จนต้องโทรสอบถามทางรีสอร์ท 2-3 ครั้งเพื่อความมั่นใจ จนสุดท้ายก็ถึงจนได้ เช็คอินเสร็จก็ต้องเข้านอนเนื่องจากง่วงมากๆ เพราะขับรถมาตลอดทาง


เช้าวันใหม่ที่ 9 ก.ค. ตื่นสายหน่อย แล้วไปทานอาหารเช้าที่ห้องอาหารในรีสอร์ท พอดีพบเห็นกับหน้ากากผีตาโขนที่ประดับไว้ข้างๆกำแพง ทำให้อดชักภาพไม่ได้


ตามหมายกำหนดการ เขาจะเปิดพิธีอย่างเป็นทางการตอนเวลา 10.00 น. ซึ่งผมก็มาถึงก่อนแค่ 5 นาที ตลอดเส้นทางที่จะไปอ.ด่านซ้าย ท้องถนนเต็มไปด้วยรถเครื่องของเหล่าวัยรุ่นที่เตรียมตัวพร้อมจะไปร่วมประเพณีงานบุญประจำปีนี้
หลังจากเสียเวลาเล็กน้อยกับการหาที่จอดรถ ก็เริ่มเดินเท้าเข้าถนนที่จัดงาน ที่นี่เองผมเจอกับพี่ป๋องจากมิติพิศวงซึ่งเพิ่งมาถึงได้ไม่นาน ก็เลยเข้าไปทักและขอถ่ายรูปด้วย พี่ป๋องบอกกับผมว่ามาทำรายการ


รายการนี้ เจ้าพ่อน้ำดำอย่างโค้กก็มาเป็นสปอนเซอร์อย่างเต็มตัว


ชุดแต่งกายแรกที่เจอของผีตาโขน


เดินไปเรื่อยๆ ก็จะเจอกับร้านก๋วยเตี๋ยวซึ่งขายของที่ระลึกเป็นหน้ากากผีตาโขนด้วย จริงๆ ทานก๋วยเตี๋ยวครบ 5 ชามน่าจะได้ฟรีนะ


เริ่มเจอกับขบวนผีตาโขนบ้างแล้ว

ขอแทรกข้อมูลตำนานนิดหนึ่งนะครับ
=======================
ประเพณี "ผีตาโขน" ซึ่งเป็นประเพณีเก่าแก่ของชาวพื้นเมือง จังหวัดเลยที่ได้อนุรักษ์กันไว้จน เท่าทุกวันนี้ โดยมีการทำบุญหลวง คำว่า"บุญหลวง" แปลว่า "งานใหญ่" เป็นขบวนแห่ใส่หน้ากาก ซึ่งพิธีฉลองจัดขึ้นในวันแรกของพิธีทำบุญ 3 วัน เรียกว่า "บุญพระเวส" ในภาษาไทย เทศกาลประจำปีนี้ จะมีขึ้นในเดือน พฤษภาคม มิถุนายน หรือ กรกฎาคม ที่เมืองเล็กๆแห่งหนึ่ง ชื่อด่านซ้าย ในจังหวัดเลยของภาคอีสาน ผู้เข้าร่วมในพิธีนี้ จะแต่งกายคล้ายผี และปีศาจใส่หน้ากากขนาดใหญ่ ทำจากต้นมะพร้าวแกะสลักและสวมศีรษะด้วย กระติ๊บข้าวเหนียว มักจัด ที่วัดโพนชัย อำเภอด่านซ้าย ถึง ๓ วัน ซึ่งตรงกับเดือน ๗ ถือเป็นประเพณีทุกปี ถ้าไม่จัดขึ้นในปี ใดปีนั้น อาจเกิดภัยพิบัติ เช่นเจ็บป่วย เป็นต้น


หน้ากากผีตาโขนที่แขวนไว้หน้าบ้าน


ผีตาโขนขบวนนี้สงสัยจะเพิ่งตื่นนอน


ส่วนนี่เป็นหน้ากากที่แขวนไว้หน้าร้านกาแฟสด


ผีตาโขนจะมีอุปกรณ์ 2 ชนิดคือ
1.หมากกะแหล่ง คือเครื่องดนตรีรูปร่างคล้ายกระดิ่งหรือกระดึงแขวนคอวัว ผีตาโขนจะใช้หมากกะแหล่งแขวนติดบั้นเอวเมื่อเดินโยกตัวหรือเต้นเป็นจังหวะ ขย่มตัวสายสะโพกเสียงหมากกะแหล่งก็จะดังเสียงน่าฟังและน่าสนุกสนาน

2.ดาบไม้ เป็นอาวุธประจำกายผีตาโขนไม่ได้เอาไว้รบกัน แต่เอาไว้ควงหลอกล่อและไล่จิ้มก้นสาวๆ ซึ่งก็จะร้องวิ๊ดว้ายหนีกันจ้าละหวั่น ทั้งอายทั้งขำ แต่ไม่มีใครถือสา เพราะเป็นประเพณีที่ปฏิบัติกันมา เหตุที่วิ่งหนีเพราะปลายดาบนั้นแกะสลักเป็นรูปอวัยวะเพศชายแถมทาสีแดงให้เห็นอย่างเด่นชัด การเล่นแบบนี้ไม่ถือเป็นเรื่องหยาบ หรือลามกเพราะมีความเชื่อกันว่าหากเล่นตลกและนำอวัยวะเพศชายหญิงมาเล่นมาโชว์ในพิธีแห่และงานบุญบั้งไฟจะทำให้พญาแถนพอใจ ฝนจะตกต้องตามฤดูกาล พืชพันธุ์ธัญญาหารจะอุดมสมบูรณ์


ผีตาโขนพ่อลูก


แอ็คท่ากันใหญ่


ประมาณ 10.15 น.ก็เริ่มขบวนแห่


หน้ากากขนาดยักษ์


ผีตาโขนจูงมือกัน


อ้าว...ตั้งขบวนหน่อยเร้ววว


...


นี่ไม่ใช่ผีตาโขนแน่ๆ น่าจะเป็นอสูรกายมากกว่านะ


ขบวนควายไถนาก็มีครับ


ผีตาโขนลายไทเลย


ส่วนชุดนี้ ผีอะไรไม่ทราบ


โอ๊ะโอ...ดูแต่รูปดีกว่า อิอิ


สนุกกันใหญ่


เมื่อยนักก็นั่งซะเลย..


น้องพรหวัดดีค่า...


ผีตาโขนเด็ก


ผีตาโขนเด็ก(ต่อ)


ผีตาโขนลายผ้าไหมไทย


ชุดผีตาโขนขบวนนี้สีเขียวสดใสดีครับ แถมมีดอกไม้ด้วย


ผีตาโขนชุดสีชมพูหวานแหวว


ชุดลายดอกไม้สีแดง


ชุดรวมมิตร


แฮ่ะ...มองอะไรพี่ ! หาเรื่องเหรอ ?


ชุดแต่งกายลายคิขุจริงๆ


หวัดดีครับบบ


ส่วนสาวนางนี้ รู้สึกหน้าตาจะน่ารักที่สุดในหมู่เทพีแล้วหล่ะมั้งครับ เพราะตากล้องหลายรายก็จ้องจะเก็บภาพเธอ รวมทั้งผมด้วย


อีกขบวนหนึ่งครับ


จ๊ะเอ๋....รูปนี้สีสันสดจริงๆ ผมต้องย่อขนาดแล้วย่อขนาดอีกตั้งหลายครั้งจนกว่าความจุจะลดลง...เฮ้อออ


...


ยาวเลยนะครับ ไม่รู้จะบรรยายยังไง


.


..


ฮั่นแน่....มีสาวนางหนึ่งเปิดหน้ากากมองยิ้มมองมาที่กล้องด้วยแฮะ


ผีตนนี้ตัวสูงจัง


นี่ก็ด้วย


...


ผีตาโขน 3 ตนนั่งห้อยขาอยู่บนรถหกล้อ


ผีตนนี้เขี้ยวยาวเชียว


พอเริ่มเข้าเที่ยง แต่ละคนก็เริ่มร้อนขึ้นๆ น่าเห็นใจเหล่าผีทั้งหลายแหล่จริงๆครับ


เด็กหญิงผีตาโขน น่ารักเชียว


..


.


หน้ากากผีตาโขนอันใหญ๋ยักษ์ โปรดสังเกตจมูกซะก่อน ฮ่าฮ่าฮ่า


มาอีกแล้วเจ้าอสูรกายกับท่าแอ็คสุดฤทธิ์


ตัวนี้ไม่รู้ผีแม่นาคหรือเปล่า


ใกล้หมดขบวนประกวดแล้วหล่ะ


ตบท้ายด้วย 2 รูปสุดท้าย ลูกผีตาโขน


สุดท้ายครับ
==========
ขอขอบคุณโอเล่ (รังสิมา) ที่บอกวิธีการลงตัวหนังสือในรูปด้วย PS ทุลักทุเลมาก และขอบคุณทุกท่านที่คลิกเข้ามาอ่านและดูรูปมาจนถึงข้อความสุดท้าย แม้ไม่ได้ลงชื่อเสียงเรียงนามในกระทู้ก็ตามครับ

Original Publish on www.pantip.com at  [ 11 ก.ค. 48 21:32:22 ]


เห็นว่าบทความนี้น่าสนใจ รบกวนกดแชร์ด้วยครับ

0 ความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น